Sonnevanck en Boerhaave Harderwijk

Het historisch wandelpad

6/19/2020

Onderstaand artikel over het historisch wandelpad verscheen in 2008 in Het Kontakt en werd met toestemming overgenomen. Tekst en foto's zijn van Lilian Verdoorn.

Oude wandelpad Sonnevanck in ere hersteld
HARDERWIJK - Dwars door de bossen, langs de oude begraafplaats, het Koetshuis en de varkensschuur en langs monumentale bomen. Het oude wandelpad bij verzorgingshuis Sonnevanck wordt in ere hersteld, honderd jaar geschiedenis herleeft in drie kilometer.

Het pad rondom de paviljoenen is nu de enige route die bewoners van Sonnevanck kunnen bewandelen. Met het oog op het honderdjarig bestaan hebben activiteitenbegeleider Margreeth Oudshoorn en groenbeheerder Henk van Emaus de handen ineen geslagen om het historische wandelpad van het voormalige tbc-kuuroord te herstellen.

Margreeth Oudshoorn en Henk van Emaus voor de oude varkensschur.

Integratie
De extra wandelmogelijkheid voor bewoners is niet de enige reden daarvoor. “We willen ook de integratie met de woonwijk bevorderen”, legt Van Emaus uit, die al sinds 1975 verantwoordelijk is voor het groen op het terrein en het dan ook op zijn duimpje kent. Hij vertelt honderduit over de glooiingen in het bos, die ontstaan zijn door langzaam voortschuivende gletsjers in de ijstijd. Glooiingen die de aanleg van het wandelpad overigens bemoeilijken, want het moet ook toegankelijk worden voor rolstoelers.

Spuugbakjes
Van Emaus vertelt ook over de reusachtige rode beuken en de meerstammige groene beuk die al zeker 120 jaar op het terrein staan en zelfs landelijke bekendheid genieten. Over de sputumman, die alle spuugbakjes van de patiënten verzamelde en elders op het terrein loosde. Dat zou ondenkbaar zijn tegenwoordig, want juist de spuug van tbc-patiënten is enorm besmettelijk. En over de oude noodvoorziening voor water; een enorm gapend gat dat nu plompverloren tussen de bomen ligt.

Lighal
"Het was hier een maatschappij op zich”, weet Van Emaus. Veel personeelsleden woonden met de complete familie op het terrein. Sommige van hen wonen nu zelfs weer in het verzorgingshuis. “Zij hebben zo veel herinneringen hier”, vertelt de groenbeheerder. Zij weten bijvoorbeeld nog dat de Spinde van origine een paviljoen was voor kinderen met tbc. Later werd het een eetzaal en weer later een zusterwoning. Of ze herinneren zich nog hoe de patiënten de hele dag buiten lagen en meedraaiden met de zon in zogenaamde ‘lighallen’, reusachtige overdekte terrassen op wielen die plaats boden aan zo’n twintig patiënten. Op een grasveld voor een van de paviljoenen zal een replica van zo’n lighal komen. Het historisch wandelpad zal lopers ook leiden naar de begraafplaats van Sonnevanck. Daar liggen zo’n zestig mensen begraven, onder wie een aantal oud-personeelsleden. “Zij hebben hun leven aan Sonnevanck gegeven en wilden graag hier begraven worden”, vertelt Van Emaus. Maar op de begraafplaats liggen ook oud-patiënten, van wie de complete familie al was overleden aan tbc. Voor de begrafenis van de laatste in de rij was soms geen geld meer; zij kregen een plekje op Sonnevancks begraafplaats.

Om deze herinneringen levend te houden en gewoon ter informatie voor andere geïnteresseerden wordt een routeboekje met achtergrondinformatie gemaakt. Deze kunnen wandelaars bij de receptie van Sonnevanck ophalen, waarna ze hun wandeling starten bij het oude wachtlokaal vlakbij de receptie. Dit voormalig bushokje, in Rietveld-stijl, staat nu nog aan de Leuvenumseweg, maar zal binnenkort worden verplaatst. Daarbij wordt Sonnevanck geholpen door leerlingen van Het Spectrum.

Voor de aanleg van het historisch wandelpad is tegen de 75.000 euro nodig. Dat geld hopen Oudshoorn en Van Emaus binnen te halen uit vrijwillige donaties. Daartoe hebben ze de ‘Vrienden van het historisch wandelpad’ in het leven geroepen. Mensen die het project financieel willen steunen kunnen een donatiekaart bij de receptie van Sonnevanck ophalen of er een downloaden via www.znwv.nl. Mailen naar info@sonnevanck.nl kan ook. Het historisch wandelpad wordt 3 oktober officieel geopend.

Varia

Trefwoorden